1 marca 2024 odbyła się oficjalna ceremonia otwarcia linii badawczej POLYX, która służy do mikroobrazowania i mikrospektroskopii rentgenowskiej w zakresie energii 4-15 keV. Pozwala na obrazowanie struktury (2D i 3D), składu pierwiastkowego oraz faz chemicznych w badanych próbkach. W uroczystości uczestniczyło wielu znakomitych gości wraz z zespołem zaangażowanym w powstanie linii. Infrastruktura powstała dzięki ścisłej współpracy naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej oraz Instytutu Fizyki Jądrowej PAN.

Uroczystość otworzył prof. Marek Stankiewicz, pełnomocnik ds. Współpracy Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS. Przywitał przybyłych gości: prof. Piotra Kuśtrowskiego Prorektora ds. badań naukowych UJ, prof. Zbigniewa Postawę Dyrektora Instytutu Fizyki, WFAIS UJ, prof. Jakuba Rysza Z-ca dyrektora Instytutu Fizyki, WFAIS, UJ prof. Jacka Kołodzieja Kierownika ZPS IF WFAIS UJ, prof. Zbigniewa Sojkę z Wydziału Chemii UJ, prof. Bogdana Fornala IFJ PAN, prof. Wojciecha Kwiatka IFJ PAN, prof. Tomasza Ślęzaka Prodziekana Wydziału ds. Nauki i Współpracy WFiIS AGH, prof.  Magdalenę Szczerbowską-Boruchowską, Kierownika - Katedry Fizyki Medycznej i Biofizyki Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH oraz dr hab. Joannę Czaplę-Masztafiak z IFJ PAN.
Podziękował całemu Zespołowi SOLARIS za zaangażowanie w działo budowy linii POLYX a w szczególności: prof. Pawłowi Koreckiemu, dr Katarzynie Sowie, dr Tomaszowi Kołodziejowi oraz dr Pawłowi Wróblowi.

Następnie głos zabrał prof. Paweł Korecki, który przybliżył zebranym historię powstawania linii, opowiedział o specyfikacji technicznej i zastosowaniu, a także o pierwszych sukcesach zespołu i przeprowadzonych badaniach. Linia jest unikatowa, jest to pierwsza wiązka rentgenowska, która z pierścienia SOLARIS wychodzi z próżni i można z jej użyciem przeprowadzać badania w powietrzu. Pierwszy e-mail z koncepcją budowy  linii wysłałem w grudniu 2016 roku a stacja końcowa została oddana do użytkowania we wrześniu 2023 i dalej pracujemy nad jej udoskonalaniem - powiedział prof. Paweł Korecki

Podczas wydarzenia wielokrotnie podkreślono wkład pracy i zaangażowanie opiekunów infrastruktury badawczej POLYX. To dzięki ich determinacji i współpracy pomiędzy specjalistami powstała unikalna i kompaktowa linia służąca do rentgenowskiego obrazowania multimodalnego i spektromikroskopii rentgenowskiej na której będą prowadzone badania trójwymiarowej struktury obiektów, mapowania składu pierwiastkowego w próbkach oraz specjacja i obrazowanie lokalnej struktury atomowej.
Nazwa POLYX wywodzi się od optyki polikapilarnej i polichromatycznego promieniowania, które mogą być wykorzystane na nowej linii. Umożliwi prowadzenie badań m.in. w fizyce, chemii, naukach biologicznych, naukach biomedycznych, naukach o Ziemi i środowisku, badania materiałów oraz badania dziedzictwa kulturowego.

Goście przybyli na otwarcie mieli okazję zobaczyć halę eksperymentalną Centrum SOLARIS i dowiedzieć się więcej o badaniach prowadzonych na synchrotronie. Zaraz potem nastąpił symboliczny akt otwarcia – przecięcie wstęgi oraz wykonano pamiątkowe zdjęcia. Data otwarcia nie była przypadkowa. To właśnie dzisiaj (1 marca br.) rusza wiosenny nabór wniosków i po raz pierwszy można wnioskować o czas badawczy na infrastrukturze POLYX.

Na zdjęciu od prawej: prof. Bogdan Fornal, prof. Zbigniew Postawa, prof. Piotr Kuśtrowski, prof. Tomasz Ślęzak, prof. Marek Stankiewicz