Widok zawartości stron
Centrum SOLARIS
Nawigacja okruszkowa
Widok zawartości stron
Projekt nowej linii badawczej w SOLARIS jako zwieńczenie współpracy trzech krajów
SOLARIS jako centrum integrujące trzy międzynarodowe środowiska naukowe stoi w przededniu inauguracji projektu mającego na celu budowę szczególnej linii badawczej. O jej wyjątkowości stanowi połączenie sił Polski, Ukrainy i Szwajcarii w dążeniach do sfinansowania linii eksperymentalnej na rzecz badaczy z kraju owładniętego wojną oraz na rzecz konsolidacji społeczności naukowej regionu Europy Centralno Wschodniej. Inicjatywa jest koordynowana pod auspicjami konsorcjum The League of European Accelerator-based Photon Sources (LEAPS), zrzeszającego wszystkie europejskie ośrodki synchrotronowe w Europie.
W ramach projektu trwającego od 2022 roku, Centrum SOLARIS i Ukraińskie Towarzystwo Użytkowników Promieniowania Synchrotronowego zorganizowały serię warsztatów, w których uczestniczyło ponad 500 naukowców. Spotkania te pozwoliły na zidentyfikowanie potrzeb i priorytetów badawczych ukraińskiego środowiska naukowego oraz opracowanie szczegółowych planów budowy nowej linii badawczej.
Linia, która umożliwi konsolidację ukraińskiej społeczności naukowej oraz badaczy regionu Europy Centralno Wschodniej, będzie zlokalizowana w krakowskim synchrotronie SOLARIS i wstępnie planowana przez polskich i ukraińskich naukowców. Jednocześnie trwają działania na rzecz poszerzenia współpracy o naukowców z krajów regionu. Projekt nie doszedłby do skutku bez znaczącego wsparcia Instytutu Paula Scherrera (Szwajcaria) oraz profesora Luca Pattheya. Pan Patthey spędził trzy miesiące w Centrum SOLARIS, opracowując studium wykonalności oraz sposób dostarczenia undulatora jako źródła dla nowej linii badawczej, co stanowiło darowiznę rzeczową Instytutu o wartości 1 mln CHF.
Dodatkowe fundusze na budowę linii, w wysokości 1,5 mln CHF, pochodzą ze Szwajcarskiej Fundacji Naukowej oraz Sekretariatu Stanu ds. Badań i Innowacji szwajcarskiego rządu federalnego, które podjęły decyzję o wkładzie w maju br. Te znaczące środki finansowe stanowią kamień milowy w trójstronnej współpracy między Szwajcarią, Polską i Ukrainą. Wsparcie strony Szwajcarskiej jest niezwykle istotne, jednak pozwoli tylko na zrealizowanie części projektu, a do kompletnej realizacji budowy linii badawczej konieczne są dodatkowe fundusze. Centrum SOLARIS prowadzi już działania mające na celu uzyskanie dodatkowych środków w ramach projektów Unii Europejskiej, w ramach ośrodków zrzeszanych w LEAPS a także rozpoczęło rozmowy z przedstawicielami naszego regionu Europy.
Zainicjowana współpraca między trzema krajami pozwoli na wymianę wiedzy i doświadczeń, co przyczyni się do rozwoju nowych technologii i metod badawczych. Dodatkowo, podział kosztów infrastruktury oraz dostępu do zaawansowanych urządzeń zwiększy efektywność badań i skróci czas potrzebny na uzyskanie wyników. Projekt będzie również stymulować wymianę naukowców, budując silne europejskie środowisko badawcze oraz promując zdolności i potencjał naukowy poszczególnych regionów.
Nowa linia badawcza będzie działać w reżimie umiarkowanego i twardego promieniowania rentgenowskiego, oferując niezrównane możliwości obserwacji i analizy właściwości materii. Ten postęp ma napędzać innowacje w kilku kluczowych obszarach przemysłu . Projektowana linia będzie katalizatorem badań i rozwoju w branżach kluczowych dla poszczególnych krajów i szerszego regionu Europy Środkowo-Wschodniej, takich jak rolnictwo, energetyka, metalurgia, motoryzacja i biotechnologia. Do tej pory żadna porównywalna infrastruktura w rejonie krajów Europy Środkowo-Wschodniej nie pozwalała na tak kompleksowy zakres badań z wykorzystaniem najnowocześniejszych metod. Oferowane na linii techniki badawcze umożliwią między innymi:
• poprawę jakości i bezpieczeństwa żywności poprzez analizę pierwiastków śladowych w produktach jadalnych w celu wykrycia zanieczyszczeń i dodatków,
• pomoc w opracowaniu bardziej ekologicznych praktyk rolniczych poprzez badanie gleby i zrozumienie procesów wzrostu roślin, transportu składników odżywczych i absorpcji CO2,
• analizę katalizatorów stosowanych w produkcji energii, promując tworzenie bardziej wydajnych i przyjaznych dla środowiska procesów katalitycznych,
• wsparcie inicjatyw w zakresie systemów dostarczania leków, materiałów biokompatybilnych i badań nad chorobami.
Trójstronna współpraca między Szwajcarią, Polską i Ukrainą ma na celu zwiększenie potencjału regionu Europy Środkowo-Wschodniej poprzez zapewnienie zaawansowanych możliwości badawczych, które są zgodne ze strategicznymi celami Unii Europejskiej. Ta innowacyjna infrastruktura przyczyni się do postępu w bardzo ważnych dziedzinach, takich jak rolnictwo, energetyka, metalurgia, motoryzacja i biotechnologia, wspierając konkurencyjną i zrównoważoną przyszłość regionu.
Centrum SOLARIS pozostaje otwarte na międzynarodową współpracę i nieustannie poszukuje nowych partnerów, szczególnie koncentrując swoje działania na krajach nadbałtyckich i z rejonu transkarpackiego. Rozszerzenie współpracy na te regiony stanowi kluczowy element strategii SOLARIS, mającej na celu wzmocnienie sieci międzynarodowych partnerstw naukowych oraz dalszy rozwój infrastruktury badawczej.
Data opublikowania 02/07/2024
- Dagmara Chylewska-Olech
Polecamy również
„Przełom kopernikański” w naukach biologicznych - konferencja iNEXT
